در مطلب قبلی بخش اول در خصوص قراردادهای عمرانی صحبت کردیم که شما عزیزان میتوانید بخش اول این
موضوع را با کلیک بر روی لینک زیر مطالعه بفرمایید
انواع قرارداد هاي عمراني به لحاظ فني (بخش اول)
۳- روش اماني- پيماني
در اين روش كارفرما هر دو روش اماني و پيماني راتوأماً به كار مي‌گيرد يعني قسمتي از كار را به روش اماني
و قسمتي را به روش پيماني انجام مي‌دهد. كارفرما پروژه را به زير پروژه‌هايي تقسيم مي‌كند و در قسمتهايي
كه خود توانايي لازم به لحاظ نيروي انساني،ماشين آلات و … را داراست، پروژه را به صورت اماني و در بقيه زير
پروژه ها به صورت پيماني انجام مي‌دهد.
امروزه در پروژه هاي راهسازي تفكيك بخش روكش آسفالت از ساير بخش‌هاي عمليات خاكي، زيرسازي و ابنيه
راه معمول است به نحوي كه ساخت بدنه راه به صورت پيماني واگذار مي‌شود و روكش آسفالت توسط وزارت راه
به صورت اماني انجام مي‌گيرد.
۴-روش مدیریت اجرا
اين روش به انواع مختلف قابل اجرا مي‌باشد. در نوع اول مي‌توان انجام كليه فعاليت‌هاي پروژه اعم از طراحي و اجرا
به هزينه كارفرما و با مديريت عامل چهارم به نام مدير اجرايي صورت گيرد. اين قراردادها را در ايران بيشتر در بخش
خصوصي مي‌توان يافت به طوريكه كارفرمايان بخش خصوصي، ساخت بخشي از ابنيه و يا تاسيسات مورد نياز را كه
فاقد دانش فني مورد نياز جهت طراحي و تجربه اجرايي جهت ساخت مي‌باشند به مدير اجرايي واگذار مي‌كنند.
در نوع دوم مديريت اجرا تنها در بخش اجرا ديده مي‌شود و حضور مشاور در زمينه طراحي و نظارت همچنان باقي است .
نحوه برخورد قانون با اين روش در قالب مصوبه مورخ ۱۳/۱۱/۱۳۶۱ هيئت وزيران و به پيشنهاد سازمان برنامه و بودجه مي باشد.
در اين مصوبه به سه شرط براي ارجاع كار به اين روش در نظر گرفته شده است. نام اين روش در اين حالت پيمان مديريت نام دارد.
۱- كارهاي ناتمام كه ۸۵ درصد و يا بيشتر از مبلغ پيمان آن انجام شده
۲- تاخير به علت تخلفات پيمانكار منطبق با يك يا چند مورد از موارد مشخص شده در ماه ۴۶ شرايط پيمان
۳- اعلام مورد يا موارد تخلف پيمانكار به وي و تصميم كارفرما مبني بر ارجاع باقيمانده كار به اين روش
عامل تعيين شده در ازاي مديريت فني، اجرايي، مالي و تهيه صورت وضعيت قطعي كارهاي باقيمانده، حق الزحمه مقطوعي
دريافت مي‌نمايد كه طبق شرايط خصوصي پيمان مديريت به او پرداخت مي‌شود. مقطوع بودن حق‌الزحمه كه بر اساس درصدي
از صورت وضعيت تعيين مي شود جهت كنترل بر روند هزينه‌هايي است كه عامل در پروژه انجام مي‌دهد.
مبناي تعيين حداكثر هزينه اجراي كارهاي باقيمانده آخرين فهرست بهاي پايه سال انتخاب عامل به اضافه ضرايب مربوطه و به اضافه
تا بيست درصد به عنوان صعوبت نيمه‌كاره بودن پروژه است كه رقم قطعي آن در شرايط خصوصي پيمان مديريت مشخص مي‌شود.
۵- روش دو عاملي ( روش طراحي و ساخت توأم)
در اين روش كارفرما يا صاحب كار نظر كلي خود را در مورد ايجاد يك طرح، تدوين و تعيين مي نمايد. به عنوان مثال احداث يك راه
شوسه جهت اتصال دو شهر مشخص و يا احداث يك سيلوي ذخيره گندم با ظرفيت مشخص. در اين روش بر اساس مطالعاتي كه
قبلاً صورت گرفته است كلي‌ترين هدف از اجراي طرح،از طرف كارفرما اعلام مي‌گردد.
ساير مراحل تحقق طرح، يعني مطالعات توجيه فني اقتصادي جهت انتخاب گزينه بهينه، مطالعات مرحله اول، مطالعات مرحله دوم،
نقشه‌هاي تفصيلي، احداث موضوع طرح و آماده نمودن آن براي بهره‌برداري و تحويل به كارفرما تماماً بر عهده طرف قرارداد خواهد بود.
روش دو عاملي ( روش طراحي و ساخت توأم)
در اينجا اين توضيح ضروري مي‌باشد كه كارفرما قبلا در قالب طرح جامع و يا مطالعات ديگر هدف از اجراي طرح را در راستاي سياست‌هاي
كلان خود تعيين نموده است و الباقي مطالعات توجيه فني و اقتصادي كه توسط طرف قرارداد صورت خواهد پذيرفت براي انتخاب گزينه
بهينه از نظر اقتصادي و فني بين چند گزينه مختلف مي‌باشد. براي مثال وقتي كه بر روي رودخانه‌اي مشخص تصميم بر احداث سدي
با هدف معين ( مثلاً توليد مقدار معيني نيروي برق و يا آبياري مساحتي مشخص ) گرفته شد، مراحل بعدي مطالعات شامل توجيه فني
اقتصادي براي انتخاب گزينه بهينه يعني انتخاب دقيق مقطعي از رودخانه جهت استقرار سد، ارتفاع نهايي آن، نوع سد بين گزينه‌هاي
سدهاي خاكي، قوسي بتني، وزني بتني، پشت بنددار و … تا تهيه نقشه‌هاي تفصيلي اجرايي و احداث سد و سازه‌هاي جانبي آن
كه همگي برعهده طرف قرار داد خواهد بود
